Bondgenoten helpen naasten en laten niet los

Het programma ‘Volwaardig Leven’ van het ministerie van VWS gaf tussen 2019 en 2021 ruimte voor vijf pilots waarin mensen met een beperking en hun naasten gespecialiseerde ondersteuning kregen. Pilot 5 is één van deze pilots en richt zich specifiek op naasten van mensen met een beperking. “De focus van Pilot5 ligt op naasten: broers, zussen, ouders en het netwerk daaromheen van mensen met een beperking. Daarbij keken we naar welke impact de beperking heeft op ieder individueel gezinslid en het hele gezin en welke ondersteuning daar het beste bij past. En wat dit kost. Er is uitgekomen dat elke euro die we investeren een kostenbesparing van €3,74 oplevert”, licht Corine toe. “De opdracht was om dit met 150 gezinnen uit te zoeken. Dit zijn er door de verlenging van de pilot van 2 naar 4 jaar uiteindelijk 250 geworden.”

Niet los laten

Dat er behoefte is aan goede en passende ondersteuning bleek wel uit het feit dat deelnemende gezinnen zo gevonden waren. Corine: “Veertig procent van de gezinnen heeft zichzelf aangemeld. In no-time hadden we genoeg mensen. Door de verlenging konden we ook wat langer met de mensen aan de slag en konden we de uitkomsten van de andere pilots ook meenemen.” Dat een bondgenoot langdurig bij het gezin is betrokken, is erg belangrijk. “Dat zag je ook heel erg terug in de coronatijd. Niemand mocht naar school of de straat op en structuren vielen weg. Onze bondgenoten hebben alles op alles gezet om het contact met de gezinnen goed te houden. Ze bleven contact zoeken en lieten niet los. Buiten coronatijd is dat ook nog steeds onze opdracht. Deze gezinnen voelen zich vaak niet gezien, gehoord of begrepen. Bondgenoten luisteren, kijken en ondernemen actie. Ze werken vanuit begrip en vanuit hun hart en zijn langdurig betrokken.”

Enorme meerwaarde

Er zijn in Pilot5 43 bondgenoten aan de slag gegaan. Uit de pilot kwam naar voren dat de bondgenoten een enorme meerwaarde hebben. Corine: “Er was een positief effect op het welbevinden en de veerkracht binnen de gezinnen. Daarnaast levert het ook een besparing op omdat mensen eerder en passende zorg ontvangen.” Uit de pilot zijn 29 positieve effecten naar voren gekomen.
Eind 2023 eindigt Pilot5 officieel. Om verder aan de slag te gaan met de uitkomsten, is gezocht naar een vervolg op deze pilot en de andere vier pilots uit het programma ‘Volwaardig leven’. “Er is een subsidie verleend aan een alliantie van vijf organisaties, die verder gaat met deze intensieve ondersteuning. Wat we tot nu toe hebben ontdekt, dragen we over aan deze alliantie. Er worden meer gezinnen toegelaten. De alliantie heeft als opdracht om ook te kijken hoe je de ondersteuning kunt verwerken in de bestaande afspraken en werkzaamheden. Daarnaast moet het op veel meer plekken gaan leven. Met verwijzers moet straks worden bekeken naar wat eraan de voorkant, preventief, al kan worden gedaan.”

Slagen maken

In de huidige ondersteuning aan mensen die een beroep doen op langdurige zorg of hun naasten is Corine nog verbetering mogelijk. “Door zo snel mogelijk en integraal ondersteuning te bieden, kunnen we veel problemen voorkomen. Doorvragen, interesse tonen en reflectie zijn belangrijk. Er zijn nog slagen te maken en dat kunnen we doen door te leren van elkaars ervaringen. Ondersteuning zal altijd nodig zijn, maar ik hoop dat steeds minder gezinnen in de situatie terechtkomen.”

Cliëntondersteuning: hoe en wat?

Iedereen met een indicatie voor zorg uit de Wet langdurige zorg (Wlz) heeft recht op gratis cliëntondersteuning. Deze ondersteuning kan op twee manieren worden ingeschakeld: Via het zorgkantoor van de regio waarin iemand woont of via een onafhankelijke cliëntondersteuner. Op de website van het zorgkantoor staan de contactgegevens; zowel van de cliëntondersteuners van het zorgkantoor als van de onafhankelijke cliëntondersteuners die in de regio actief zijn. Cliënten kiezen zelf van wie ze ondersteuning willen ontvangen. Meer informatie over onafhankelijke cliëntondersteuning staat op regelhulp.nl.

De ondersteuning die vanuit Pilot5 werd aangeboden, wordt overgenomen door de Alliantie Gespecialiseerde Ondersteuning. Deze vorm van ondersteuning is intensiever en langduriger dan de ondersteuning via het zorgkantoor. Vanaf 1 januari 2024 kunnen nieuwe gezinnen worden ondersteund door de alliantie.