Inkoop langdurige zorg vanaf 2024: landelijke koers, regionale invulling
Zorgkantoren werken aan een nieuw meerjarig inkoopbeleid. Dat doen zij om zorgaanbieders voor een langere periode duidelijkheid te geven over de gezamenlijke koers en om de inkoop van zorg nog beter te laten aansluiten op de situatie in de regio. Het nieuwe inkoopbeleid gaat in op 1 januari 2024 en vervangt het huidige landelijke inkoopkader dat eind 2023 afloopt.
De afgelopen weken hebben de zorgkantoren de uitgangspunten voor de landelijke visie en het regionale beleid ontwikkeld. De eerste schets van de landelijke visie en het tariefmodel wordt in januari door Zorgverzekeraars Nederland (ZN) met de betrokken partijen, zoals branche- en cliëntorganisaties, besproken. De hoofdlijnen van de presentatie aan deze partijen worden hieronder nader toegelicht.
De zorg in Nederland kent flinke uitdagingen, zoals vergrijzing, personeelsschaarste en stijgende kosten. Om de zorg in de toekomst goed, betaalbaar en toegankelijk te houden, is betere samenwerking in de regio nodig. Daarom gaan zorgkantoren voor de langdurige zorg nog meer de regio in en werken ze aan een regionaal inkoopbeleid. Dit beleid sluit aan op de afspraken in onder ander het Integraal Zorgakkoord (IZA),het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) en het landelijke akkoord gehandicaptenzorg van VGN en ZN. De langdurige zorg toegankelijk, kwalitatief goed en betaalbaar houden, vraagt voor alle sectoren om een beweging naar:
- Meer zelfstandigheid met behulp van de juiste zorg en ondersteuning (zelf als het kan);
- Meer zorg in de thuisomgeving (thuis als het kan);
- De inzet van digitale zorg (digitaal als het kan);
- Passend zorgaanbod voor kwetsbare groepen.
Aanjagen en stimuleren
In de landelijke visie wordt per sector beschreven wat dit voor deze sector betekent. Om de beweging naar een toekomstbestendige Wlz te maken, is in de visie specifiek aandacht voor innovatie, kwaliteit, verduurzaming en bedrijfsvoering. Zo willen de zorgkantoren de ontwikkeling en toepassing van innovaties stimuleren. Samen met zorgaanbieders kijken de zorgkantoren ook hoe persoonsgerichte zorg kan worden geleverd binnen de grenzen van betaalbaarheid en toegankelijkheid. En pakken zij de rol van het aanjagen van verduurzaming. Daarbij richten zij zich op de meest kansrijke verduurzamingen voor de Wlz-sector: energie en circulariteit. Daarnaast ondersteunen de zorgkantoren zorgaanbieders bij het optimaal vormgeven van de bedrijfsvoering. Meerjarige contracten kunnen ondersteunend zijn aan deze beweging.
Regionale aanpak
Aansluitend op de landelijke visie worden ook een uniform contracteerproces, tariefonderbouwing en aanvullende inkoopvoorwaarden op de prestaties uit de NZa beleidsregels opgesteld. De uitkomsten van dit gezamenlijke traject vormen het uitgangspunt voor het inkoopbeleid dat de zorgkantoren voor de eigen regio’s ontwikkelen, inclusief de bijbehorende tarieven. Elke regio heeft zijn eigen specifieke opgave, bijvoorbeeld door de bevolkingssamenstelling en het beschikbare zorgaanbod. Daarop kan met een regionaal inkoopbeleid beter worden ingesprongen.
Voor de onderbouwing van de tarieven wordt gewerkt aan een doorontwikkeling van het huidige tariefmodel. De uitkomst van dit model vormt de basis voor de inkoopsystematiek die door ieder zorgkantoor in het regionale inkoopbeleid wordt uitgewerkt.
Inkoopbeleid
Met zorgaanbieders, branche- en cliëntorganisaties, NZa en VWS is gesproken over de uitgangspunten en de aanpak. Branche- en cliëntorganisaties worden in januari 2023 per sector meegenomen in de houtskoolschets van de visie, de aanpak voor de tariefonderbouwing en de aanvullende inkoopvoorwaarden op de NZa beleidsregels. De betrokken partijen kunnen hier in januari op reageren. Ondertussen werken de zorgkantoren individueel aan het meerjarig regionaal inkoopbeleid. Op 1 juni wordt dit inkoopbeleid gepubliceerd.
Uitgelichte artikelen
ZN ondersteunt doorontwikkeling van Helpdesk Digitale Zorg
Digitale en hybride zorg wordt steeds meer gemeengoed. Het is daarom belangrijk dat iedereen in Nederland deze zorg ook kan gebruiken. Mensen met niet-medische vragen over digitale en hybride zorg hebben een plek nodig waar zij met deze vragen terechtkunnen. Helpdesk Digitale Zorg (HDZ) is zo’n plek. Zorgverzekeraars Nederland ondersteunt HDZ met een eenmalige bijdrage voor de doorontwikkeling van haar diensten. Zo krijgen verzekerden betere toegang tot digitale zorg.
ZN ondertekent het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord
Het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA) is maandag 8 september bij Gezondheidscentrum de Rubenshoek in Den Haag door Zorgverzekeraars Nederland (ZN) samen met andere zorg- en welzijnsorganisaties en het ministerie van VWS ondertekend. Met het akkoord wordt een belangrijke stap richting de toekomst gezet. Zorgverzekeraars zullen zich vanuit hun rol de komende periode vol inzetten om bij te dragen aan de acties uit het AZWA. Het is belangrijk dat er op korte termijn inzicht komt in de wachtlijsten en dat er doorbraakmiddelen beschikbaar komen.
Eerste analyse kwaliteitsbeelden: breder kijken naar kwaliteit in de langdurige zorg
De Universiteit van Maastricht heeft een eerste analyse gepubliceerd van de kwaliteitsbeelden die 20 organisaties hebben gemaakt op basis van het Generiek Kompas ‘Samen werken aan kwaliteit van bestaan’. De gezamenlijke Kompaspartijen waarderen dit onderzoek: het is mooi en waardevol dat ook de wetenschap kritisch meedenkt over hoe we kwaliteit in de langdurige zorg vormgeven. De analyse bevestigt dat veel organisaties actief aan de slag zijn met het Kompas. Tegelijkertijd laat het rapport zien dat kwaliteitsbeelden nog in ontwikkeling zijn – en dat is logisch én precies de bedoeling.