Geneesmiddel : Lumasiran (Oxlumo)
Indicatie: Primaire hyperoxalurie (PH1)
Datum EMA goedkeuring en ODAP: 19 november 2020 en september 2022
Contactgegevens werkgroep: ODAPhyperoxalurie@amsterdamumc.nl
Betrokken centra: Amsterdam UMC
Rationale ODAP
Klinische studies hebben aangetoond dat Lumasiran de oxalaatuitscheiding in de urine significant vermindert tot bijna normale waarden bij 84% en helemaal normale waarden bij 50% van de patiënten met primaire hyperoxalurie type 1 (PH1).1 Tot nu toe heeft geen ander geneesmiddel een vergelijkbare respons laten zien bij patiënten met PH1. Omdat hyperoxalurie – dat is een verhoogde uitscheiding van oxaalzuur in de urine – het belangrijkste kenmerk van de ziekte is, speelt de oxalaatspiegel een cruciale rol in de ziekteprogressie. Daarom wordt verwacht dat het verlagen van de urine-oxaalzuur spiegel tot een (bijna) normaal niveau verdere verergering van de ziekte (met name verlies van nierfunctie) kan vertragen of voorkomen. De bijwerkingen zijn mild; de tot nu toe gerapporteerde korte termijn bijwerkingen zijn vrijwel alleen huidreacties en geen enkele patiënt heeft permanente bijwerkingen ondervonden als gevolg van de behandeling.
Er ontbreken echter nog harde gegevens over de impact van lumasiran op het klinische beloop op langere termijn van PH1. Het gaat hierbij om vermindering of afwezigheid van nieuwe niersteenaanvallen, de afname van nierverkalking (nefrocalcinose) en, nog belangrijker, het voorkomen van (verdere) verslechtering van de nierfunctie. Daarnaast is het onduidelijk of lumasiran effectief is bij een subgroep van patiënten die goed reageren op pyridoxinesuppletie (Vitamine B6) en daardoor al een voldoende verminderde oxaalzuur uitscheiding hebben. Tot slot zal worden onderzocht of het gebruik van stabiele isotopen kan helpen bij het voorspellen of een patiënt baat heeft bij behandeling met lumasiran.
Patiënten
Er zijn vijf verschillende subgroepen met elk hun eigen start- en stopcriteria en responsevaluatie. De vijf groepen zijn gebaseerd op de nierfunctie, urine-oxalaat en B6-responsiviteit.
| Groep | Diagnose | Nierfunctie (eGFR) | Oxalaat | B6 (pyridoxine) responsiviteit | Klinische manifestatie |
|---|---|---|---|---|---|
| A | Genetisch bevestigd | Relatief behouden | Urine-oxalaat > 0,7 mmol/1,73 m²/24 uur of U-oxalaatspiegels > 1,5 ULN | Niet-responsief of deels responsief | Recidiverende niersteenziekte OFNefrocalcinose OFVerminderde nierfunctie OFGeen klinische manifestaties (familieonderzoek) en leeftijd < 18 jaar |
| B | Genetisch bevestigd | Relatief behouden | Urine-oxalaat > 0,7 mmol/1,73 m²/24 uur of U-oxalaatspiegels > 1,5 ULN | Responsief | Recidiverende niersteenziekte OFNefrocalcinose OFVerminderde nierfunctie OFGeen klinische manifestaties (familieonderzoek) en leeftijd < 18 jaar |
| C | Genetisch bevestigd | Ernstig afgenomen | – | Verwacht B6-ongevoelig o.b.v. mutatie | – |
| D | Genetisch bevestigd | Ernstig afgenomen | – | Verwacht B6-gevoelig o.b.v. mutatie | – |
| E* | Sterke verdenking | Ernstig afgenomen of eindstadium nierfalen | sterk gestegen of hoge plasma-oxalaatspiegels EN hoge plasma-glycolaatspiegels |
*Groep E stroomt uiteindelijk, na bevestigen diagnose, in bij één van de andere groepen.
Responsevaluatie
- Groep A & B: Respons o.b.v. urine en plasma oxalaat
- Groep C & D: Daling van plasma oxalaat (Pox)
Stopcriteria
- Groep A & B: onvoldoende afname van urine-oxalaat
- Groep C, D & E: onvoldoende afname afname van het plasma oxalaat
- Patiënt is niet therapietrouw (minder dan twee bezoeken in periode van 12 maanden of meer dan 50% van de injecties gemist)
- Ernstige bijwerking of verslechtering van klinische conditie met lumasiran als mogelijke oorzaak
- Aanwezigheid van neutraliserende antilichamen
Meer informatie
Voor meer informatie over Lumasiran toegang via het ODAP-traject kunt u contact opnemen met de ODAP-Lumasiran indicatiecommissie via ODAPhyperoxalurie@amsterdamumc.nl
Referenties
- 1 Garrelfs, S.F. et al. Lumasiran, an RNAi Therapeutic for Primary Hyperoxaluria Type 1. N Engl J Med 384. 1216-1226, doi:10.1056/NEJMoa20211712 (2021).