Moleculaire diagnostiek bij solide tumoren
Zorgverzekeraars hebben de maatschappelijke rol om de zorg betaalbaar te houden en om gelijke toegankelijkheid tot kwalitatief goede zorg te garanderen voor alle verzekerden in Nederland. Om het testen op moleculair diagnostische targets nu én in de toekomst beschikbaar te houden voor de verzekerden, zetten zorgverzekeraars in op een actief beleid. De Commissie Beoordeling Add-on Geneesmiddelen (CieBAG) van ZN heeft hierbij een belangrijke rol.
Onze werkwijze en beleid met betrekking tot moleculaire diagnostiek bij solide tumoren staat hieronder (versie november 2025).
Rol en werkwijze CieBAG
De Commissie Beoordeling Add-on Geneesmiddelen (CieBAG) van Zorgverzekeraars Nederland beoordeelt of dure geneesmiddelen voldoen aan de Stand van de Wetenschap en Praktijk (SWP). Uitzondering hierop zijn de sluisgeneesmiddelen die door het Zorginstituut worden beoordeeld.
Voor moleculaire diagnostiek kijkt CieBAG naar de combinatie van test en behandeling volgens de test-plus-behandelstrategie, zoals aangegeven door het Zorginstituut. Op basis van wetenschappelijk bewijs en klinische relevantie duidt CieBAG of een target bepaling (test) en behandelcombinatie voldoet aan de stand van wetenschap en praktijk. In overleg met wetenschappelijke verenigingen, patiëntenorganisaties en andere betrokkenen kan de cieBAG adviezen en criteria opstellen waar nodig. Zo ontstaan er geen verschillen tussen zorgverzekeraars op het gebied van de inhoud van het basispakket.
Een negatieve beoordeling van een geneesmiddel wordt door de CieBAG in een standpunt toegelicht. Bij een positieve beoordeling komt het medicijn in het maandelijks publiek toegankelijke overzicht van de wijzigingen.
CieBAG neemt deel aan het tripartiet overleg over “Klinisch noodzakelijke targets (KNT)” met zorgverleners, patiëntenvereniging en zorgverzekeraars. De targets in de KNT-lijsten tezamen met het begeleidend document zijn een actuele leidraad voor het bepalen van de optimale diagnostiek bij solide tumoren, om zo de optimale behandelstrategie te kunnen borgen binnen het verzekerde pakket.
Toegankelijkheid moleculaire diagnostiek bij solide tumoren
De technologische ontwikkelingen op het gebied van moleculaire diagnostiek bij solide tumoren en bijbehorende behandelingen gaan snel. De vooruitzichten voor een oncologiepatiënt zijn hierdoor verbeterd, tegelijkertijd kunnen er ook verschillen ontstaan in de toegankelijkheid tot deze nieuwe tests.
CieBAG zet zich in voor gelijke toegankelijkheid tot moleculaire diagnostiek voor patiënten met solide tumoren. Om te zorgen dat patiënten gelijke toegang hebben tot alle benodigde diagnostiek, (medicamenteuze) behandeling en advies, vindt de CieBAG dat diagnostiek in de regionale pathologie netwerken dient plaats te vinden. CieBAG richt haar werkzaamheden op:
- Goede en gelijke toegang voor patiënten tot moleculaire diagnostiek en advies van Moleculaire Tumor Boards (MTBs);
- Goede en gelijke toegang voor patiënten tot deelname aan studies en compassionate use programma’s;
- Doelmatige inzet van moleculaire diagnostiek op maatschappelijk niveau: kennisontwikkeling, personeel en opleiding;
- Snelle en doelmatige implementatie van nieuwe kennis en technieken op maatschappelijk niveau (incl. het bespoedigen van snellere contracteringsafspraken en vergoedingen met en door individuele zorgverzekeraars);
- Stimuleren van een lerend zorgsysteem (o.a. voor zorgevaluatie) en de nodige infrastructuur en omgeving voor data- en kennis-verzameling, data-en kennis-deling en implementatie;
- Bevorderen van “first time right” diagnostiek voor efficiëntie en minimale belasting voor de patiënt en minimale doorlooptijden, door optimalisatie van de diagnostische keten en het voorkomen van dubbele diagnostiek.
De moleculair diagnostische testen die door de instelling worden uitgevoerd, moeten voldoen aan Stand van de Wetenschap en Praktijk om in aanmerking te komen voor vergoeding uit de basisverzekering.
Service Level Agreement (SLA) voor moleculaire diagnostiek voor solide tumoren
Zorgverzekeraars Nederland (ZN) heeft een voorbeeld SLA opgesteld die door instellingen kan worden gebruikt om de netwerkafspraken voor moleculaire diagnostiek vast te leggen.